Trong kỷ nguyên hội nhập kinh tế toàn cầu, xuất nhập khẩu đã trở thành động lực then chốt thúc đẩy sự phát triển của Việt Nam. Nhưng bạn có biết rằng, đằng sau mỗi lô hàng lưu thông suôn sẻ hay “mắc kẹt” tại cảng là một quy trình quan trọng mang tên phân luồng hải quan?

Đây không chỉ là “bộ lọc” kỹ thuật của cơ quan hải quan mà còn là yếu tố quyết định đến thời gian, chi phí, và thành công của doanh nghiệp trên thị trường quốc tế. Hãy cùng Trường Thành Logistics, đơn vị logistics hàng đầu với hơn 10 năm kinh nghiệm, khám phá chi tiết phân luồng hải quan là gì, ý nghĩa thực tiễn của từng luồng và những điều bạn cần biết để tối ưu hóa quá trình thông quan!

Phân luồng hải quan là gì?

Phân luồng hải quan là quá trình mà cơ quan hải quan phân loại tờ khai hàng hóa xuất nhập khẩu thành các nhóm kiểm tra khác nhau. Cụ thể, việc phân luồng được chia thành luồng xanh, luồng vàng, và luồng đỏ – dựa trên mức độ rủi ro và yêu cầu giám sát. 

Quy trình phân luồng được thực hiện tự động thông qua Hệ thống VNACCS/VCIS, một nền tảng công nghệ tiên tiến giúp hải quan xử lý nhanh chóng hàng triệu lô hàng mỗi năm mà vẫn đảm bảo hiệu quả quản lý.

Việc phân luồng không chỉ là một bước thủ tục thông thường mà còn đóng vai trò cốt lõi trong việc:

+ Hỗ trợ quản lý hàng hóa: Giúp cơ quan hải quan kiểm soát chặt chẽ luồng hàng hóa, từ nguồn gốc đến chất lượng.

+ Tăng tốc độ thông quan: Phân loại hợp lý giúp giảm tải cho hải quan, đẩy nhanh quá trình lưu thông hàng hóa hợp pháp.

+ Ngăn chặn rủi ro: Phát hiện kịp thời các lô hàng vi phạm, hàng giả, hoặc hàng không rõ xuất xứ.

Nói cách khác, phân luồng hải quan là “bộ lọc” thông minh giúp cân bằng giữa hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp và trách nhiệm quản lý của nhà nước. Với kinh nghiệm dày dặn, Trường Thành Logistics hiểu rõ tầm quan trọng này và luôn sẵn sàng đồng hành cùng bạn để đạt được kết quả tốt nhất.

Tầm quan trọng của phân luồng hải quan trong thực tiễn 

Phân luồng hải quan không chỉ là một khái niệm lý thuyết – nó mang lại những giá trị thực tiễn rõ rệt trong hoạt động xuất nhập khẩu. Cụ thể: 

+ Tăng hiệu quả vận hành: Việc chia thành ba luồng giúp hải quan xử lý nhanh các lô hàng ít rủi ro (luồng xanh), tập trung nguồn lực kiểm tra vào các lô hàng phức tạp hơn (luồng vàng, đỏ). Hãy hình dung như đèn giao thông: xanh được đi ngay, vàng cần chậm lại, đỏ phải dừng để kiểm tra kỹ.

+ Phân cấp mức độ giám sát: Luồng xanh không kiểm tra, luồng vàng kiểm tra giấy tờ, còn luồng đỏ kiểm tra cả hồ sơ lẫn thực tế. Sự phân cấp này giúp tối ưu hóa nguồn lực hải quan, đồng thời tạo điều kiện cho doanh nghiệp tuân thủ tốt được ưu tiên.

+ Bảo vệ thị trường và người tiêu dùng: Bằng cách kiểm soát chặt chẽ qua các luồng, hải quan có thể ngăn chặn hàng kém chất lượng, hàng cấm, hoặc hàng không rõ nguồn gốc xâm nhập vào Việt Nam, góp phần bảo vệ lợi ích quốc gia và người tiêu dùng.

Các luồng hải quan và ý nghĩa thực tiễn 

Hiện nay, hệ thống hải quan Việt Nam áp dụng ba luồng chính. Mỗi luồng có đặc điểm và ý nghĩa riêng, ảnh hưởng trực tiếp đến quy trình thông quan:

Luồng Xanh 

+ Đặc điểm: Hàng hóa thuộc luồng xanh được miễn kiểm tra cả hồ sơ và thực tế. Doanh nghiệp chỉ cần nộp tờ khai điện tử, thanh toán thuế (nếu có) và hàng hóa được thông quan ngay lập tức.

+ Thời gian: Thường chỉ mất 1-2 giờ, thậm chí dưới 30 phút với các lô hàng đơn giản.

+ Ví dụ thực tế: Một doanh nghiệp xuất khẩu gạo sang châu Âu qua cảng Hải Phòng, nếu đạt luồng xanh, container rời cảng trong buổi sáng và đến tay khách hàng đúng hạn mà không tốn phí lưu kho.

+ Điều kiện áp dụng:

– Doanh nghiệp có lịch sử tuân thủ tốt, không vi phạm pháp luật hải quan trong ít nhất 1-2 năm.

– Hàng hóa thuộc nhóm ít rủi ro như nông sản thông thường, hàng tiêu dùng cơ bản.

– Hồ sơ khai báo đầy đủ, khớp với vận đơn và hợp đồng mua bán.

+ Lợi ích: Tiết kiệm thời gian, giảm chi phí logistics và nâng cao uy tín với đối tác nhờ giao hàng nhanh chóng.

Luồng Vàng – Kiểm tra giấy tờ cẩn trọng

+ Đặc điểm: Luồng vàng yêu cầu hải quan kiểm tra kỹ hồ sơ giấy tờ (hóa đơn, vận đơn, giấy chứng nhận xuất xứ – C/O, giấy kiểm dịch) nhưng không mở container để kiểm tra hàng hóa thực tế.

+ Thời gian: Từ vài giờ đến 1-2 ngày, tùy vào độ phức tạp của giấy tờ và khối lượng công việc của hải quan.

+ Ví dụ thực tế: Một lô máy móc nhập từ Nhật Bản có thể rơi vào luồng vàng để xác minh giấy chứng nhận chất lượng và C/O theo hiệp định CPTPP, đảm bảo hưởng ưu đãi thuế. Sau khi kiểm tra xong, nếu không có sai sót, hàng được thông quan như luồng xanh.

+ Trường hợp áp dụng:

– Doanh nghiệp mới hoặc chưa có lịch sử giao dịch lâu dài với hải quan.

– Hàng hóa thuộc nhóm trung bình rủi ro (đồ điện tử, phụ kiện công nghiệp).

– Hồ sơ cần xác minh thêm (ví dụ: C/O chưa rõ ràng, thông tin không đồng nhất).

– Một số trường hợp miễn kiểm tra thực tế: hàng cứu trợ khẩn cấp, hàng an ninh quốc phòng, hàng viện trợ nhân đạo theo Luật Hải quan (Điều 35, Khoản 1).

+ Lợi ích và lưu ý:

– Lợi ích: Đảm bảo tính hợp pháp, tránh rủi ro nếu giấy tờ đạt yêu cầu.

– Lưu ý: Sai sót nhỏ (thiếu chữ ký, mã HS không đúng) có thể kéo dài thời gian kiểm tra thêm 1-2 ngày, gây chậm trễ giao hàng.

Luồng Đỏ – Kiểm tra toàn diện với 3 mức độ 

+ Đặc điểm: Luồng đỏ yêu cầu kiểm tra cả hồ sơ và thực tế hàng hóa, với ba mức độ kiểm tra khác nhau:

– Mức 1: Kiểm tra 100% hàng hóa trong container – mở toàn bộ để đếm số lượng, kiểm chất lượng.

– Mức 2: Kiểm tra 10% lô hàng; nếu không có vi phạm thì dừng lại, nếu có thì kiểm tra tiếp đến khi xác định rõ mức độ sai phạm.

– Mức 3: Kiểm tra 5% lô hàng; tương tự mức 2, dừng nếu không có vấn đề, tiếp tục nếu phát hiện bất thường.

+ Thời gian: Từ 3-7 ngày, có thể lâu hơn nếu cần phân tích mẫu (ví dụ: kiểm tra vi sinh cho thực phẩm).

+ Ví dụ thực tế: Một lô gỗ nhập từ châu Phi rơi vào luồng đỏ mức 1 để kiểm tra giấy phép CITES. Lúc này, Container bị mở, kiểm tra toàn bộ.

Quy trình phân luồng tại hải quan Việt Nam 

Quy trình phân luồng được thực hiện bài bản qua các bước sau:

+ Tiếp nhận tờ khai: Doanh nghiệp nộp tờ khai điện tử qua hệ thống VNACCS/VCIS, kèm theo hồ sơ (hóa đơn, vận đơn, C/O).

+ Phân tích tự động: Hệ thống xử lý dữ liệu trong 5-10 giây, dựa trên thuật toán rủi ro để phân loại luồng.

+ Thông báo kết quả: Doanh nghiệp nhận thông báo luồng (xanh, vàng, đỏ) và mức độ kiểm tra (nếu có).

+ Kiểm tra theo luồng: Hải quan thực hiện kiểm tra hồ sơ (luồng vàng) hoặc cả thực tế (luồng đỏ); luồng xanh thì bỏ qua bước này.

+ Hoàn tất thông quan: Thu thuế/phí (nếu có), đóng dấu xác nhận, trả tờ khai cho doanh nghiệp.

+ Lưu trữ và hậu kiểm: Hồ sơ được lưu lại để kiểm tra sau thông quan nếu cần.

Lưu ý đặc biệt: Trong một số trường hợp, nếu cán bộ hải quan nhận thấy hệ thống phân luồng chưa phù hợp (ví dụ: luồng xanh nhưng nghi ngờ hàng cấm), họ có thể đề xuất “bẻ luồng” để kiểm tra kỹ hơn. Đề xuất này cần được lãnh đạo phê duyệt và ghi nhận lại.

Trường Thành Logistics – Đồng hành cùng doanh nghiệp trong hoạt động xuất nhập khẩu

Với hơn một thập kỷ kinh nghiệm, Trường Thành Logistics không chỉ giúp bạn hiểu rõ phân luồng hải quan mà còn biến nó thành lợi thế kinh doanh:

+ Chuẩn bị hồ sơ: Đội ngũ chuyên gia kiểm tra kỹ từng giấy tờ (C/O, giấy kiểm dịch, mã HS), đảm bảo khai báo chính xác để tăng tỷ lệ luồng xanh lên 80-90%.

+ Xử lý nhanh mọi luồng: Từ luồng vàng (hoàn thiện giấy tờ trong 4 giờ) đến luồng đỏ (phối hợp hải quan để rút ngắn kiểm tra xuống 2-3 ngày).

+ Công nghệ hiện đại: Sử dụng hệ thống quản lý logistics tích hợp, nộp tờ khai nhanh trong 10 phút, theo dõi tiến độ theo thời gian thực.

+ Mạng lưới toàn cầu: Là thành viên WCA, chúng tôi đồng bộ thông tin với hơn 120 cảng lớn, tránh sai lệch dữ liệu giữa cảng xuất và nhập.

Câu hỏi thường gặp về phân luồng hải quan 

Làm sao để đạt luồng xanh?

+ Duy trì lịch sử tuân thủ tốt (không vi phạm thuế, hải quan trong 1-2 năm).

+ Cập nhật thông tin doanh nghiệp thường xuyên với hải quan.

+ Đăng ký doanh nghiệp ưu tiên (theo Thông tư 72/2015/TT-BTC).

Tuy nhiên, hệ thống tự động dựa trên nhiều yếu tố, nên không thể cam kết 100% luồng xanh.

Luồng vàng/đỏ có bị phạt không?

+ Không tự động bị phạt, nhưng nếu kiểm tra phát hiện vi phạm (khai sai, thiếu giấy phép), doanh nghiệp có thể bị phạt tiền, tịch thu hàng, hoặc bị “đánh dấu” luồng đỏ cho các lô sau.

Kết quả phân luồng được thông báo khi nào?

+ Ngay sau khi hệ thống VNACCS tiếp nhận và xử lý tờ khai (thường trong 5-10 giây).

Phân luồng hải quan là “kim chỉ nam” định hướng hiệu quả trong xuất nhập khẩu, nơi từng luồng – xanh, vàng, đỏ – mang ý nghĩa sống còn với doanh nghiệp. Hiểu rõ và tối ưu hóa quy trình này không chỉ giúp tiết kiệm thời gian, chi phí mà còn nâng cao vị thế trên thị trường toàn cầu.

Để biết thêm thông tin về thủ tục xuất nhập khẩu cũng như các dịch vụ khác như uỷ thác xuất nhập khẩuvận chuyển hàng hóa đường biển… quý khách hàng hãy liên hệ ngay với Trường Thành Logistics theo địa chỉ:

Trường Thành Logistics – Chuyên nghiệp, tận tâm

Hotline: 0915 36 38 39

Trụ sở: Tầng 26, Tháp A, tòa nhà Sông Đà, Phạm Hùng, Nam Từ Liêm, Hà Nội.

Email: sale@truongthanhjsc.com

info@truongthanhlogistics.com

Website: https://truongthanhlogistics.com/

CHI NHÁNH HẢI PHÒNG

Địa chỉ: P.A11, tòa nhà TTC, 630 Lê Thánh Tông, Hải An, Hải Phòng

CHI NHÁNH ĐÀ NẴNG

Địa chỉ: 27 Nguyễn Bá Lân, Phường Mỹ An, Quận Ngũ Hành Sơn, Đà Nẵng.

CHI NHÁNH HỒ CHÍ MINH

Phòng 41 tầng 4 tòa nhà Casanova số 85 Nguyễn Sơn, Phường Phú Thạnh, Quận Tân Phú, Hồ Chí Minh

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *